نقش والدین در زندگی فرزندان در خوابگاه دانشجویی

دوره زندگی در پانسیون و خوابگاه در تهران و دوری از خانواده برای والدین دوره ای توام با تغییرات زیاد می باشد و آنها نیر دستخوش احساسات و هیجانات متفاوتی می شوند. خانواده ها را از این منظر می توان در دو سر یک طیف قرار داد که درسمت مثبت آن خانواده هایی قرار دارند که از توانمندی کافی برای مقابله با فشارهای وارده بر زندگی خود و فرزندانشان برخوردار می باشند. در نقطه مقابل والدینی  قرار دارند که بسیار حمایتگر بوده و اصطلاحا به آنان «والدین هلیکوپتری » می گویند. والدینی که چتر حمایتی آنها بر سر فرزندانشان بسیار پهن می باشد. در چنین شرایطی نه تنها فرزندان چنین والدینی بلکه خود آنان نیز نیازمند مشاوره ها و حمایتهای خاص می باشند. نقش والدين از كسي كه نظارت بر كليه رفتارهاي فرزند داشته، مراقب او بوده و بعضي از كارهاي شخصي او را انجام مي داده، به يك ناظر و مشورت دهنده تغيير مي كند. در كنار اين تغيير نقش، زمان و انرژي زيادي آزاد مي شود كه اگر براي آنها به درستي برنامه ريزي نشده باشد، مشكلات ديگري، هم براي فرزند و هم براي والدين ايجاد مي كند.. توانايي والدين در انتقال تدريجي اختيارها، و توانايي فرزندان در قبول تدريجي اين مسئوليت ها، يكي از ويژگي هاي اساسي این دوره است. مسلم است اين تغيير می تواند با فشارها، نگراني ها و اختلاف هاي زيادي همراه باشد كه اگر به درستي با آنها برخورد شود، نهايتا به استقلال بیشتر فرزندان مي انجامد. اختلاف، جنگ و مشاجره در زمينه كنترل و استقلال، نتیجه ناتوانی در این تغییر بزرگ نقش های زندگی خانوادگی است. همان طور که قبلاً گفته شد، همزمان با دورۀ زندگی در خوابگاه دانشجویی نقش والدین از مراقب و برنامه ریز به یک ناظر و مشورت دهنده تغییر می کند. گاهي اوقات والدين نمي دانند با اين وقت و انرژي اضافي چه كنند. روش برخورد والدين با اين تغيير، نقش مهمي هم در سلامت خود و هم در سلامت و موفقيت فرزندان آنها بازی می کند. برخوردهاي والدين متفاوت است. والدين معمولاً به يكي از روش هاي زير برخورد می كنند:

 

 

چسبندگي به فرزند و ادامه روند قبلي- بعضي والدين به گونه اي با فرزند خود رفتار مي كنند كه گويي طفل كوچكي است و بدون والدين خود دچار مشكلات شديد مي شود. اين والدين، با چسبندگي به فرزند، تغيير رشديِ طبيعيِ سن فرزندشان را انكار مي كنند و همان برخوردي را كه با يك دانش آموز دبستاني دارند با فرزند دختر یا پسر نیز اعمال می نمایند.

رها كردن فرزند- عده اي از والدين، برعکس مورد فوق، برخورد افراطي دیگری دارند. آنان بر اين اساس كه فرزندشان بزرگ شده است، با فرضِ اين كه او يك دانشجو است پس از عهده همه مسايل خود بر مي آيد، او را رها مي كنند.

ارتباط غني همراه با استقلال- عدۀ ديگري از والدين، برخورد ميانه تري اتخاذ مي كنند. آنان مي پذيرند كه فرزندشان بايد به سوي استقلال بيشتر و بيشتر حركت كند ولي اين فرآيند را امري تدريجي مي دانند. به همين دليل، به همان اندازه اي كه دانشجو توانايي استقلال بيشتري می یابد، به او اين فرصت را مي دهند، ولي ارتباط خود را با او قطع نمي كنند بلكه تغيير مي دهند. اين گروه از والدين، ارتباط مثبت و غني ومتعادل با فرزندان را نگه می دارند ولي نوع نظارت بر رفتار فرزندشان را تغيير مي دهند.

 

 

تغيير نقش والدين، يكي از اساسي ترين پديده هايي است كه در دوران زندگی در پانسیون دخترانه و خوابگاه پسرانه در تهران ديده مي شود. با بزرگ شدن فرزندان و رفتن آنان به سوي زندگي شخصي، نقش والدين نيز بايد تغيير و تعديل كند. برخورد با دانشجو بايد متناسب با نيازهاي آنان در آن شرايط سني باشد. خانواده هايي كه فرزند جوان دارند به جاي اين كه او را كنترل كرده و با او همانند يك كودك رفتار نمایند يا اين كه او رها كنند، بايد ارتباط متفاوت تري را برقرار نمایند. به ياد داشته باشيد، رابطۀ والدين با فرزندان خود هيچ گاه كم يا قطع نمي شود بلكه شكل آن تغيير مي كند. والدين در آن دوران بيشتر يك مشاور و راهنما هستند تا كسي كه امر و نهي كند. علاوه بر اين، نقش آنها، كمتر پررنگ خواهد بود، بلكه ساير نقش هاي خانوادگي و اجتماعي بخصوص نقش همسری، اهميت بيشتري پيدا مي كند. يعني برخلاف گذشته كه رسيدگي به فرزندان بيشترِ وقت والدين را مي گرفت، حالا، والدين با توجه به مستقل تر شدن فرزندشان، زمانِ اضافي موجود را می توانند براي همسرشان صرف نمایند.