افت سرانه فضای خوابگاه در تهران

منظور از سرانه فضاهای خوابگاه در تهران چیست؟

خوابگاه تهران به عنوان یک مکان عمومی که جهت اقامت بلند و کوتاه مدت مورد استفاده قرار می گیرد، باید دارای ویژگی های مخصوص به خود باشد. دامنه این ویژگی ها بسیار گسترده است و از مکان ساخت گرفته تا امکانات رفاهی، هرکدام باید مورد توجه خاص قرار بگیرند. به طوری که ساخت یک خوابگاه پسرانه و پانسیون دخترانه تهران و دیگر شهرها نیاز به نقشه کشی اساسی و در نظر گرفتن تمام فضاهای ضروری دارد. زیرا هر نقطه از خوابگاه در تهران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به طوری که اگر ساختمان یک خوابگاه بهترین معماری را داشته باشد، اما از یک سالن مطالعه برخوردار نباشد، خوابگاه محبوبیت خود را از دست خواهد داد. دیگر فضاهای عمومی مانند آشپزخانه، راهروها، حمام و سرویس بهداشتی، نمازخانه، سالن تلویزیون و... نیز به یک میزان برای ساکنین حائز اهمیت هستند.

منظور از سرانه فضاهای خوابگاه، محیطی از خوابگاه دخترانه و خوابگاه پسرانه است که به ازای هر دانشجو تعیین می شود و یک دانشجو حق دارد از فضایی که برای اقامت راحت و بدون دردسر نیاز دارد، برخوردار باشد. به این معنی که ظرفیت خوابگاه باید متناسب با جمعیت حاضر در آن باشد. به عنوان مثال در یک اتاق 15 متر باید تعدادی از دانشجویان توسط مدیران خوابگاه اسکان داده شوند که از فضای کافی برای اقامتی آسان برخوردار باشند. این استاندارد کمک می کند که ساکنین خوابگاه تهران و سایر خوابگاه دانشجویی و کارمندی در شهرهای دیگر با اقامت در خوابگاه احساس راحتی و آسایش کنند. از طرفی دیگر حفظ حریم خصوصی هر یک از ساکنین خوابگاه تهران و سایر شهرها ارتباط تنگاتنگی با سرانه فضای خوابگاه دارد. هرچه سرانه فضای خوابگاه به ازای هر یک از ساکنین بیشتر باشد به هر یک از افراد فضای بیشتری تعلق گرفته که این کار به حفظ حریم خصوصی آنها کمک می کند. به همین دلیل است که کمبود و افت سرانه فضای خوابگاه در چندین سال اخیر به دلیل افزایش تصاعدی متقاضیان خوابگاه، به یکی از دغدغه های اصلی فعالین حقوق دانشجویان و سایر ساکنین خوابگاه در تهران بدل شده است. 

افت شدید سرانه خوابگاه تهران به ازای هر دانشجو

مسأله ای که امروزه باعث نارضایتی ساکنین خوابگاه در تهران و دیگر شهرها شده است، پایین آمدن سرانه فضای خوابگاه ها به ازای هر یک از دانشجویان و غیر دانشجویان ساکن در خوابگاه است. این موضوع محدود به خوابگاه های سراسری و روزانه نیست، بلکه وضعیت در خوابگاه های خودگردان و آزاد نیز به مراتب حتی بدتر از خوابگاه های دولتی است. در گذشته ای نه چندان دور سرانه فضاهای خوابگاه برای هر دانشجو بیش از 10 متر مربع بوده است. این در حالی است که این رقم برای خوابگاه های امروزی به کمتر از 3 مترمربع کاهش یافته است و در حال حاضر برنامه ای جهت رسیدگی به وضعیت دانشجویان ساکن در خوابگاه دخترانه و خوابگاه پسرانه ارائه نشده است. افت شدید سرانه خوابگاه برای هر دانشجو که در خوابگاه دخترانه و خوابگاه پسرانه در تهران و دیگر شهرها به سر می برد، در مقایسه با سرانه فضاهای خوابگاه در چند سال قبل، بسیار چشمگیر است.

این وضعیت در حالی جریان دارد که هزینه ای که هر دانشجو در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا بابت اقامت در خوابگاه به ازای هر ترم پرداخت می کند، به هیچ عنوان متناسب با فضایی نیست که در اختیار او و دیگر ساکنین قرار می گیرد. همین موضوع باعث افزایش نارضایتی ساکنین خوابگاه پسرانه و دخترانه شده است. سرانه فضای فیزیکی در خوابگاه‌ در تهران نباید کمتر از 14 متر باشد. حتی اگر بخش دولتی و خصوصی مجبور به ساخت خوابگاه های بیشتر شوند، این فضا نباید به کمتر از 10 متر برسد. زیرا بدون تردید فضای محدود اثراتی سوء برای ساکنین به دنبال خواهد داشت.

یکی از مهمترین اثرات منفی فضای محدود به ازای هر نفر در خوابگاه دخترانه و اقامتگاه دانشجویی پسرانه که قابل مشاهده است، از دست دادن حریم خصوصی و آسایش ساکنین است. این موضوع مهم به هیچ عنوان قابل اغماض نیست و مسئولیت بزرگی را بر دوش مسئولین خواهد گذاشت که به علت آن مؤظف به رفع مشکلات محدودیت فضا در خوابگاه هستند. به همین جهت است که امروزه مسئولیت حوزه خوابگاه از طرف نهادها و سازمان های مختلف تحت فشار بوده تا با افزایش سرانه فضای خوابگاه کیفیت زندگی ساکنین خوابگاه تهران را ارتقا دهند.